Een bijzonder kenmerk van de serie 1694 t/m 1698 zijn de
brede instapdeuren welke bij de andere DVM en FRAM
1600's ontbreken; deze wagens hebben smalle
instapdeuren. In het najaar van 1980 werd de
strippenkaart geïntroduceerd en de 1694 t/m 1698 waren
met de brede instapdeuren voorbereid op de
stempelautomaat. de DVM heeft echter nooit
stempelautomaten in dienst gehad, reizigers konden hun
strippenkaart bij de man of vrouw achter het stuur laten
afstempelen. Aan het chassis van de 1698 is ter hoogte
van de instapbak te zien dat de eerste chassisdwarsbalk
tijdens de bouw meer naar achteren is geplaatst om
ruimte te creëren voor de bredere instap. Vanaf 1981
waren nieuwe bussen met brede instapdeuren eerder regel
dan uitzondering.
Het chassis van de 1698 maakte in 1981 deel uit van de
laatste serie voor Nederland bestemde Leyland chassis,
welke door Den Oudsten voorzien werd van een
carrosserie. Voor de ZWN (Zuidwestnederland) de serie
1178 t/m 1199, voor de DVM de serie 1694 t/m 1698 en
voor Westnederland de serie 1699 t/m 1712. Met de komst
van de 1528 en de serie 9308 t/m 9314 in 1982 werd bij
de DVM het DAF MB200-tijdperk ingeluid. De DVM was een
van de laatste streekvervoerders die uiteindelijk ook
over ging tot het bestellen van de DAF MB200 met Den
Oudsten-opbouw .
De 1698 heeft de eerste jaren dienst gedaan in rayon
Emmen. Later ook op de zware lijnen 51 Groningen - Assen
en 20 Assen - Meppel. Na enkele jaren kwam de 1698 in
rayon Meppel terecht en reed vaak op lijn 40 Meppel -
Staphorst - Zwolle. Op 1 januari 1992 kwam de 1698 in
dienst bij de NV Vervoermaatschappij DVM-NWH, ontstaan
door een fusie van de DVM met de Vervoermaatschappij
Noordwesthoek te Zwartsluis. Per 1 januari 1996 kwam de
1698 terecht bij de VEONN, Vervoersonderneming Noord
Nederland. De VEONN is ontstaan door een fusie van de
FRAM met de NV Vervoermaatschappij DVM-NWH. De laatste
maanden in dienst bracht de 1698 door als reservebus in
Zwartsluis. In juni 1996 werd de bus na 1,1 miljoen
kilometers buiten bij garage Meppel terzijde gesteld
voor verkoop.
De redding van de 1698Het
feit dat de 1698 brede instapdeuren heeft in combinatie
met alleen vooruitrijdende banken èn het feit dat het
een van de laatste Nederlandse Leylands betreft, maakt
deze bus bijzonder. We vreesden dat er van de laatste
Leyland-series geen exemplaar bewaard zou worden omdat
de meeste museumorganisaties al genoeg bussen hadden en
het model van de 1698 als te modern werd aangeduid.
Vandaar dat wij het initiatief namen om een bus uit deze
serie te redden.
Er waren diverse 1600's in de race
om bewaard te worden. Samen met Peter van Cootwijk is
Marcel de Bruijn, de latere voorzitter van de Stichting
Museumbus 1698, diverse keren naar het Noorden afgereisd
om bussen te bekijken. De 1694 had problemen met de
koeling en viel af, de 1695 liep goed en zag er redelijk
uit en had onze voorkeur. De 1696 was een afrader i.v.m.
vele storingen en de 1697 had de VEONN niet eens
gehaald. De 1698 had eveneens onze voorkeur. Volgens het
werkplaatspersoneel van garage Meppel liep de 1698 het
beste en de carrosserie zag er het beste uit. Behalve
dàt, was de 1698 ook erg aantrekkelijk omdat het de
laatste bus was uit de serie, en daarmee ook de laatste
DVM Leyland. Al snel werd bekend dat de bus vanaf juni
1996 opgelegd stond voor export naar Rusland; de Russen
hadden toen alle bij de VEONN aanwezige Leylands
gereserveerd om als één partij te kopen. Er viel niet
over te praten om één 1600 uit die partij te halen voor
museumdoeleinden. Daarmee leek de kans om de bus te
bewaren erg klein te worden.
Echter, de Russen muntten niet uit
in het naleven van hun betalingsverplichtingen en met
toeval kwamen Peter en Marcel er in december 1996 achter
dat de 1600's nog steeds stonden opgelegd in Meppel. Ze
hebben de brutale schoenen aangetrokken en zijn het
kantoor van de werkplaatschefs binnen gestapt en hebben
nogmaals hun wens uitgesproken om een breeddeur 1600,
bijvoorkeur de 1698, te bewaren. De werkplaatschef kende
hen nog en had sympathie voor deze wens en gaf het
mobiele telefoonnummer van de verkoper tweedehands
bussen, die ze dan ook ter plekke gebeld hebben. De
verkoper vertelde dat er reeds een exportvergunning op
de bussen rustte en ze al waren verwijderd uit het
bestand van de R.D.W. Echter Nortech,
dochtermaatschappij van VEONN, wilde graag van deze
1600's af die al maanden in de weg stonden en de
verkoper beloofde zijn best te doen om voor één bus wat
te regelen. Een week later werd Marcel teruggebeld en
moest beslissen of hij nog steeds door wilde gaan om een
bus te bewaren. Nadat hij "ja" zei, en er een vaste
prijs werd afgesproken, vertelde de verkoper dat ze alle
aanwezige breeddeur-1600's op de brug zouden zetten. De
bus met de beste conditie en staat van onderhoud zou
gereed gemaakt worden voor de keuring. Twee dagen later
belde Marcel terug en hoorde dat de 1698 de beste was en
binnen stond voor reparatie. Wat een goed vooruitzicht,
een Leyland! En dan nog wel de 1698!
Toen de kansen toenamen dat het zou
lukken om een dergelijke bus te bewaren heeft Marcel
contact gezocht met de Stichting Oldtimerbus Holland (SOH).
Het bestuur van de SOH vond een breeddeur-Leyland een
interessante bus om te bewaren. Nadat bekend was dat de
1698 gereserveerd was, werden afspraken gemaakt met het
SOH-bestuur over het onderbrengen van de 1698. Op een
koude en mistige 24 januari 1997 werd de 1698 van de
VEONN gekocht en opgehaald. De 1698 was gered van een
onzekere toekomst!
Een week nadat we de bus naar
Aalsmeer hadden gebracht, zijn de overige in Meppel
aanwezige 1600's alsnog verkocht en verdwenen, zeer
waarschijnlijk naar Noord-Afrika. Bij de SOH werd de bus
verholpen van allerlei storingen en werd een aanvang
gemaakt met de restauratie.
In de zomer van 1999 werd duidelijk
dat de SOH ophield te bestaan. Op 1 oktober 1999 werd de
Stichting Museumbus 1698 per notariële akte opgericht.
De 1698 als museumbus
Vanaf de eerste week dat we de bus
in bezit hebben is er aan de 1698 gewerkt om haar te
laten rijden. Een lijnbus van ruim 15 jaar oud gaat niet
voor niets weg bij een busbedrijf. De taak van de bus
zit er op. Het model is verouderd, de bus krijgt meer
storingen, de carrosserie wordt slechter en in het geval
van de 1698 vooral het chassis. In het hoofdstuk
“Restauraties” vertellen we meer daarover. De 1698 is
een museumbus die geregeld gastvrij haar deuren opent
voor belangstellenden. We organiseren rond de drie
excursies per jaar. Gemiddeld rijden we 3.000 km per
jaar met de 1698. In het hoofdstuk “Excursies” willen
wij een beeld geven van onze excursies die met de 1698
worden gereden.
Foto wagennummer 1698 door Marcel de Bruijn
Foto 1698 met DVM logo op lijn 20 Assen, de 1698 was
hier enkele maanden oud, door Johan Waaijer
Foto 1698 met Sail Amsterdam 1990 stickers door Jos v.d.
Klundert
Foto 1698 als lijn 40 Meppel door Marcel de Bruijn
Foto 1698 als lijn 40 Tijnje door Jeroen de Bruijn op
Zwartsluis busstation.
Deze foto is gemaakt op de eerste dag van de 1698 als
museumbus, 24 januari 1997.
We haalden de 1698 toen op en waren we op de terugweg
van Meppel naar Aalsmeer.
|
